چاه آسانسور یکی از اجزای حیاتی هر سیستم آسانسور است که عملکرد صحیح و ایمنی دستگاه را تضمین میکند. چاه آسانسور بهعنوان فضایی که آسانسور در آن حرکت میکند، طراحی چاه آسانسور باید از طراحی دقیق و رعایت استانداردهای خاص برخوردار باشد. در این مقاله، به بررسی چاه آسانسور، طراحی آن، استانداردها و الزامات ساخت خواهیم پرداخت.
طراحی چاه آسانسور
چاه آسانسور باید بهگونهای طراحی شود که فضای کافی و ایمن برای حرکت کابین و وزنه تعادل، همچنین برای نگهداری سیستمهای محرک و کنترل دستگاه فراهم شود. طراحی چاه باید بهگونهای باشد که از بروز مشکلاتی مانند ایجاد اصطکاک بیشازحد، صدای زیاد و یا خرابیهای ناشی از فشار اضافی جلوگیری کند.
ابعاد چاه: ابعاد چاه باید بهاندازهای باشد که امکان حرکت آزادانه ی کابین و وزنه ی تعادل فراهم شود. معمولاً چاههای آسانسور بهصورت مستطیل یا مربع طراحی میشوند و ابعاد آنها بستگی به نوع آسانسور، تعداد طبقات و ظرفیت بار نامی دارد. برای آسانسورهای کششی، چاه معمولاً باید حداقل ۶۰ سانتیمتر بزرگتر از ابعاد کابین باشد. این فضای ۶۰ سانتیمتر اضافه معمولا برای فاصله ی استاندارد برای حرکت کابلها و سیستمهای مکانیکی، فضای امنیتی، تأمین فضای تهویه و فضای لازم برای کاهش اصطکاک و حرکت روان لحاظ می شود که بهعنوان حداقل فضا برای این عوامل در نظر گرفته میشود. این مقدار معمولاً بهطور استاندارد برای اکثر سیستمهای آسانسور کششی مناسب است.
جنس و مصالح
چاههای آسانسور معمولاً از مصالحی همچون بتن مسلح یا فولاد ساخته میشوند تا استحکام کافی برای تحمل بارهای سنگین را داشته باشند. استفاده از فولاد در چاههای صنعتی یا ساختمانهای بلندتر رایجتر است. چاههای آسانسور در ایران معمولاً از آهن کشی همراه با مصالح دیگری مانند آجر یا سفال با پوشش سیمان استفاده میشود. این نوع چاهها در ساختمانهای معمولی و با ارتفاع کمتر بیشتر کاربرد دارند.
محل قرارگیری سیستمهای موتور و کنترل
سیستمهای محرک و کنترل آسانسور باید در محلی مناسب و ایمن قرار گیرند. معمولاً موتور آسانسور در بالای چاه در آسانسورهای بدون موتورخانه (MRL) یا در آسانسورهای موتورخانه دار (MR) نصب میشود و باید بهگونهای طراحی شود که به راحتی قابل دسترسی باشد.
استانداردها و الزامات ساخت چاه آسانسور
وجود استانداردهای دقیق و الزامات ساخت چاه آسانسور برای حفظ ایمنی و عملکرد صحیح سیستم ضروری است. در این بخش، برخی از مهمترین استانداردها و الزامات ساخت چاه آسانسور آورده شده است:
۱-استانداردهای ایمنی
چاه آسانسور باید طوری طراحی شود که از بروز هرگونه برخورد و حادثهای جلوگیری کند. باید توجه ویژهای به سیستمهای اطفای حریق، سیستم تهویه ی مناسب و همچنین سیستمهای اضطراری برای مقابله با شرایط بحرانی شود.
۲-تهویه
چاه آسانسور نیاز به سیستم تهویه مناسب دارد تا در طول عملیات، هوای داخل چاه از نظر دما و رطوبت در شرایط مطلوب قرار گیرد. این امر از جلوگیری از خرابیهای ناشی از رطوبت اضافی و دمای زیاد جلوگیری میکند.
۳-دستگاههای اضطراری
در چاه آسانسور باید دستگاههای اضطراری مانند سیستمهای اعلام حریق، آژیرها، و سیستمهای نجات نصب شوند تا در صورت بروز حادثه، از بروز خطرات جدی جلوگیری شود.
۴-درزگیری و عایق بندی
چاه باید بهگونهای عایقبندی شود که از ورود آب، گرد و غبار و مواد مضر به داخل سیستم جلوگیری شود. این امر طول عمر سیستم را افزایش میدهد و به عملکرد بهینه آن کمک میکند.
جمعبندی
چاه آسانسور بهعنوان محیط فیزیکی حرکت آسانسور، از اهمیت بالایی برخوردار است. طراحی صحیح چاه آسانسور، رعایت استانداردها و الزامات فنی در ساخت چاه، علاوه بر حفظ ایمنی کاربران، موجب افزایش کارایی و عمر مفید سیستم آسانسور میشود. با نرم افزار لیفت دیزاینر میتونیم طراحی چاه آسانسور را به صورت صحیح و دقیق انجام بدیم. در مقالات آینده، به بررسی استانداردهای دقیقتر و مسائل فنی دیگر در نصب و نگهداری آسانسور خواهیم پرداخت.